Thuốc Isotretinoin Là Gì? Bác Sĩ Giải Đáp Về Isotretinoin

Thuốc Isotretinoin là thuốc trị mụn trứng cá rất hiệu quả với 2 hàm lượng phổ biến nhất hiện nay là Isotretinoin 10mg, Isotretinoin 20mg. Tuy nhiên bạn cần hiểu rõ tác dụng, tác dụng phụ, nguy cơ và những lưu ý quan trọng khi sử dụng để quá trình điều trị được thuận lợi và mang lại kết quả cao. Bài viết là giải đáp của Bác sĩ Da liễu O2 SKIN về những thắc mắc thường gặp khi điều trị mụn với thuốc uống Isotretinoin.

Thuốc Isotretinoin Là Gì? Bác Sĩ Da Liễu Giải Đáp Về Isotretinoin Trong Điều Trị Mụn
Thuốc Isotretinoin Là Gì? Bác Sĩ Da Liễu Giải Đáp Về Isotretinoin Trong Điều Trị Mụn

Isotretinoin là gì? #

Isotretinoin là một dẫn xuất vitamin A thuộc nhóm retinoid với tên hoá học là 13-cis-retinoic acid, đây là thuốc điều trị mụn trứng cá có hiệu lực mạnh. Isotretinoin thường được điều trị mụn từ trung bình đến nặng. Phần lớn những người uống isotretinoin đều có hiệu quả cải thiện ngoạn mục các triệu chứng của mụn trứng cá và kết quả hiệu quả lâu dài chỉ sau một liệu trình từ 15 đến 20 tuần sử dụng.

Isotretinoin là gì?
Isotretinoin là gì?

 

Bên cạnh khả năng trị mụn trứng cá hiệu quả, isotretinoin còn có khả năng ức chế sự phân hủy collagen, tăng tổng hợp collagen, thúc đẩy lành thương, từ đó ngăn ngừa sẹo mụn hiệu quả.

Thuốc isotretinoin có những loại nào? #

Isotretinoin là thuốc trị mụn trứng cá tồn tại dưới nhiều biệt dược khác nhau như Absorica, Accutane, Amnesteem, Claravis, Sotret…Ở Canada, Anh, Úc, và Châu Âu, thuốc isotretinoin có cả 2 dạng: Isotretinoin dạng bôiIsotretinoin dạng uống.

  • Isotretinoin dạng uống

Thuốc uống trị mụn isotretinoin thường được bào chế dưới dạng viên nang mềm với các hàm lượng khác nhau như Isotretinoin 10mg, Isotretinoin 20mg, ngoài ra còn có hàm lượng cao hơn 30mg, 40mg.

Trong đó Isotretinoin 10mg, Isotretinoin 20mg là 2 hàm lượng phổ biến nhất trên thị trường hiện nay. Thuốc isotretinoin 10mg có hàm lượng thấp thường được bác sĩ lựa chọn cho các trường hợp có tình trạng mụn trung bình như mụn bọc ở cằm, mụn viêm rải rác, kích thước lớn để giảm thiểu nguy cơ bùng phát mụn trong thời gian đầu sử dụng. Trong khi đó isotretinoin 20mg có hàm lượng cao hơn được sử dụng trong các trường hợp mụn nang to và các tình trạng nặng hơn.

  • Isotretinoin dạng bôi

Thuốc bôi trị mụn Isotretinoin thường tồn tại dưới dạng mỡ, gel, dung dịch, thiết kế dạng tuýp để bôi lên vùng da bị mụn.

Hàm lượng Isotretinoin 10mg và Isotretinoin 20mg được hiểu như thế nào? #

Isotretinoin 10mg, 20mg, 30mg…là tên gọi để chỉ các hàm lượng khác nhau của thuốc.

  • Isotretinoin 10mg được hiểu là liều thông thường của thuốc Isotretinoin 10mg x 1 lần/ngày cho đến khi hết mụn
  • Isotretinoin 20mg là liều thông thường của thuốc Isotretinoin 20 mg x 1 lần/ngày cho đến khi hết mụn.

Tùy vào tình trạng mụn của bạn mà bác sĩ có thể cân nhắc kê Isotretinoin 10mg hay 20mg cho bạn. Điều quan trọng là hãy tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ và phản hồi với bác sĩ nếu có tác dụng phụ để được điều chỉnh giảm liều hoặc tăng liều cho đến khi mụn có dấu hiệu cải thiện.

Thuốc Isotretinoin điều trị mụn trứng cá dựa trên cơ chế nào? #

Thuốc Isotretinoin tác động lên mụn trứng cá trên cả 4 cơ chế bệnh sinh:

Thuốc Isotretinoin điều trị mụn trứng cá dựa trên cơ chế nào?
Thuốc Isotretinoin điều trị mụn trứng cá dựa trên cơ chế nào?
  • Thu nhỏ kích thước tuyến nhờn, giảm tiết bã nhờn, giảm mụn: Isotretinoin có tác dụng điều trị mụn trứng cá thông qua tác động điều tiết nhờn, qua đó làm giảm kích thước của tuyến nhờn, đồng thời làm giảm kích thước mụn trứng cá.
  • Ổn định sừng hóa cổ nang lông: Việc điều tiết nhờn giúp pH ở bề mặt da quay về mức ổn định, giảm tình trạng sừng hóa, cân bằng hệ khuẩn chí da, đồng thời giúp lỗ chân lông thông thoáng hơn, ngăn ngừa hình thành nhân mụn (mụn đầu đen và đầu trắng), ngăn sự hình thành mụn mới.
  • Kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn gây mụn: Nguồn thức ăn chính của vi khuẩn gây mụn C.acnes là túi bã nhờn, bụi bẩn, tế bào chết… Nhưng khi hệ khuẩn chí da cân bằng, tuyến nhờn ổn định đồng nghĩa với việc nguồn thức ăn của chúng bị cắt đứt, do đó làm giảm được sự tập trung và sinh trưởng của vi khuẩn C.acnes.
  • Giảm viêm: Vi vi khuẩn gây mụn C.acnes bị kìm hãm, cơ thể không nhận thấy sự tấn công của vi khuẩn gây mụn, do đó tình trạng viêm sẽ không còn.

Nhờ nhắm vào cả bốn cơ chế gây mụn trứng cá nên isotretinoin trở thành liệu pháp duy nhất mang lại khả năng thuyên giảm lâu dài. Tuy nhiên cần thận trọng khi sử dụng, đảm bảo thuốc phải được kê bởi bác sĩ điều trị cho bạn, không tự ý mua thuốc, tăng liều sử dụng để tránh những hậu quả không đáng có.

Thuốc Isotretinoin được chỉ định trong những trường hợp nào? #

Isotretinoin là thuốc kê đơn, thường được chỉ định trong các trường hợp mụn trứng cá từ trung bình đến nặng, không nên dùng trong các trường hợp mụn trứng cá nhẹ. Nếu như tình trạng mụn trứng cá của bạn nặngkhông đáp ứng với bất kỳ liệu pháp điều trị nào trước đó, các bác sĩ có thể sử dụng đến thuốc này để điều trị.

Thuốc Isotretinoin được chỉ định trong những trường hợp nào?
Thuốc Isotretinoin được chỉ định trong những trường hợp nào?

Cụ thể, thuốc uống Isotretinoin được sử dụng dưới sự chỉ định của bác sĩ với các trường hợp sau:

  • Mụn kháng trị dạng nang cục, nặng, đề kháng (nhiều mụn cục viêm kích thước lớn hơn 0.5 mm) mà không đáp ứng với kháng sinh uống hoặc kháng androgen khi đã sử dụng tối thiểu 6 tháng
  • Mụn trứng cá ác tính, gây sẹo mức độ nặng, gây ra những vấn đề tâm lý đáng kể
  • Viêm nang lông gây ra bởi vi khuẩn gram âm do việc sử dụng dài ngày với kháng sinh trước đó trên những bệnh nhân bị mụn.
  • Mụn trứng cá dai dẳng ở những phụ nữ ngoài 30 tuổi (không sử dụng cho trẻ em dưới 12 tuổi)

Nếu bạn thuộc một trong các trường hợp trên, trong trường hợp được bác sĩ chỉ định uống isotretinoin thì đừng nghi ngờ gì cả, hãy đồng ý điều trị để có được kết quả tốt nhất. Bởi Bác sĩ là người có chuyên môn và hẳn đã lường được tất cả những nguy cơ có thể gặp phải, cân nhắc giữa lợi ích và rủi ro để đưa ra phương án điều trị có lợi và tiết kiệm nhất cho bạn.

Thuốc Isotretinoin chống chỉ định ở những trường hợp nào? #

Vì một số tác dụng phụ mà thuốc Isotretinoin tuyệt đối không được sử dụng trong các trường hợp sau đây:

Thuốc Isotretinoin chống chỉ định ở những trường hợp nào?
Thuốc Isotretinoin chống chỉ định ở những trường hợp nào?
  • Người sử dụng có tiền xử dị ứng với các dẫn xuất của vitamin A
  • Dị ứng hoặc quá mẫn cảm với các thành phần có trong thuốc
  • Có dự định hiến máu trong thời gian sắp tới
  • Phụ nữ đang dự định mang thai, đang mang thai hoặc cho con bú

Lưu ý đây thuốc chỉ được kê bởi bác sĩ da liễu, tuyệt đối không được tự ý mua và sử dụng để tránh những tác dụng phụ không đáng có, đặc biệt khi bạn thuộc nhóm chống chỉ định với thuốc này được liệt kê ở trên.

Tác dụng phụ của isotretinoin #

Vì một số tác dụng phụ của isotretinoin nên mặc dù là thuốc trị mụn trứng cá hiệu quả nhất hiện nay, nhưng nó không phải là lựa chọn được đưa ra đầu tiên.

Tác dụng phụ của Isotretinoin
Tác dụng phụ của Isotretinoin
  • Tác dụng phụ thường gặp nhất đó là khô môi, khô da, nứt nẻ, bong tróc.
  • Nếu sử dụng thuốc này trong thai kỳ có thể gây ra những khiếm khuyết thai nhi nghiêm trọng (sọ mặt, dị tật tim, điếc, hở hàm ếch, khuyết tật hệ thần kinh trung ương…) và tăng nguy cơ sẩy thai.
  • Các tác dụng phụ khác có thể xảy ra như khô mắt, chảy máu cam, tăng nhạy cảm với ánh nắng, đau nhức xương khớp, đau đầu dai dẳng, mất thính lực tạm thời. Một số gặp phải trường hợp bùng phát mụn thời gian đầu khi điều trị với thuốc này, tuy nhiên nếu được điều chỉnh với liều lượng phù hợp, tình trạng này có thể được kiểm soát tốt hơn.

Lưu ý: Tác dụng phụ của isotretinoin phụ thuộc liều, có nghĩa là khi sử dụng với liều càng cao thì tác dụng phụ càng nhiều. Để hạn chế điều này, bác sĩ sẽ cân nhắc cho bệnh nhân sử dụng liều thấp kéo dài hoặc sử dụng phương pháp “pulse therapy” (là liệu trình chỉ dùng thuốc vài ngày mỗi tuần hoặc một tuần mỗi tháng)

Nếu gặp bất kỳ phản ứng phụ nghiêm trọng nào khi uống isotretinoin, hãy liên hệ với bác sĩ điều trị càng sớm càng tốt để có hướng xử lý phù hợp và kịp thời.

Nên làm gì để giảm tác dụng phụ của Isotretinoin? #

Để giảm thiểu những tác dụng phụ khi sử dụng thuốc uống Isotretinoin, những biện pháp sau đây có thể hữu ích cho bạn.

Nên làm gì để giảm tác dụng phụ của Isotretinoin?
Nên làm gì để giảm tác dụng phụ của Isotretinoin?
  • Tăng cường dưỡng ẩm da, môi. Đừng quên tham khảo ý kiến Bác sĩ để lựa chọn các loại dưỡng ẩm phù hợp với làn da của mình.
  • Sử dụng thuốc nhỏ mắt (loại nước mắt nhân tạo/ thuốc giảm khô và dưỡng ẩm cho mắt)
  • Tăng cường chống nắng, che chắn khi ra ngoài bởi vì isotretinoin làm tăng nhạy cảm ánh sáng, nếu không được che chắn kỹ lưỡng, nguy cơ cháy nắng có thể xảy ra.
  • Sử dụng sữa rửa mặt và các sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ, phù hợp. Tránh việc bôi kết hợp các loại kem trị mụn khác khi không có chỉ định của bác sĩ, vì điều này có thể làm tăng tình trạng khô da, đỏ da, nóng rát.
  • Trong thời gian điều trị với Isotretinoin, bạn cũng nên hạn chế bổ sung thực phẩm chức năng chứa vitamin A để giảm thiểu nguy cơ tác dụng phụ gây độc
  • Chăm sóc sức khỏe tâm lý thật tốt
  • Uống đúng liều đúng giờ theo hướng dẫn của bác sĩ và kiên trì đến hết liệu trình

Bất kỳ một phương pháp nào cũng có những lưu ý và tác dụng phụ đi kèm. Tuy nhiên, với kinh nghiệm trị mụn bằng isotretinoin của các bác sĩ tại O2 SKIN, bạn có thể an tâm tin tưởng và tuân thủ hướng dẫn. Ngoài ra, nếu có bất kỳ tác dụng phụ nào khó chịu, bạn hãy chia sẻ với bác sĩ điều trị của mình để được hướng dẫn và xử lý kịp thời, giúp cho quá trình điều trị được suôn sẻ nhất nhé!

Lưu ý gì khi sử dụng thuốc Isotretinoin 10mg và Isotretinoin 20mg? #

Trước khi sử dụng thuốc Isotretinoin, ở bất cứ liều lượng nào, bạn cũng sẽ được bác sĩ lưu ý những điều sau đây:

Lưu ý gì khi sử dụng thuốc Isotretinoin?
Lưu ý gì khi sử dụng thuốc Isotretinoin?
  • Tránh thai an toàn: Đây là thuốc có nguy cơ cao gây khuyết tật thai nhi. Vì vậy người sử dụng Isotretinoin (cả nam và nữ) được khuyến cáo sử dụng biện pháp tránh thai an toàn trong suốt quá trình điều trị, cũng như trong thời gian 1 tháng kể từ sau khi dùng liều thuốc cuối cùng.
  • Kiêng dùng các chất có cồn bởi vì sẽ làm giảm hiệu quả của isotretinoin.
  • Hạn chế bổ sung thức ăn hoặc sản phẩm chiết xuất vitamin A để giảm thiểu nguy cơ tác dụng phụ gây độc
  • Nên uống Isotretinoin vào lúc no và sau bữa ăn có chất béo/ mỡ để tạo điều kiện cho thuốc hấp thụ dễ hơn. dễ hấp thụ qua bữa ăn có chứa chất béo/ mỡ. Tuy vậy, vẫn nên hạn chế dung nạp chất béo/ mỡ trong các bữa còn lại trong ngày
  • Tuân thủ hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ khi sử dụng thuốc isotretinoin hoặc bất kỳ phác đồ điều trị mụn nội tiết nào, để rút ngắn thời gian điều trị và đạt được kết quả tốt nhất. Luôn kết nối và phản hồi với Bác sĩ Da liễu về bất cứ phản ứng, tác dụng phụ nào mà bạn băn khoăn.
  • Không nên dùng cho trẻ em dưới 12 tuổi
  • Không cho con bú trong và 1 tháng sau khi ngưng thuốc
  • Không hiến máu trong quá trình điều trị hoặc một tháng sau khi ngưng điều trị. Nếu như máu của bạn vô tình được dùng cho bệnh nhân mang thai nào đó thì có thể gây khiếm khuyết nghiêm trọng cho thai nhi
  • Không phối hợp điều trị giữa kháng sinh nhóm tetracycline với isotretinoin vì có liên quan đến phù não (hiện tượng giả tăng áp lực nội sọ)

Ngoài những lưu ý ở trên, bạn cũng cần đọc kỹ trong tờ hướng dẫn sử dụng trong toa thuốc đi kèm để tránh các nguy cơ, tác dụng phụ của isotretinoin có thể xảy ra.

Cần làm gì khi chuẩn bị điều trị với thuốc Isotretinoin? #

Để điều trị với thuốc isotretinoin, bạn có thể phải làm khác xét nghiệm khi được bác sĩ yêu cầu. Dưới đây là một số vấn đề mà bạn cần trao đổi với bác sĩ trước khi bắt tay vào điều trị với loại thuốc trị mụn trứng cá cực kỳ hiệu quả này.

Cần làm gì khi chuẩn bị điều trị với thuốc Isotretinoin?
Cần làm gì khi chuẩn bị điều trị với thuốc Isotretinoin?

Trao đổi với bác sĩ về tiền sử bệnh và các triệu chứng tâm lý, dị ứng nếu có

Hãy thảo luận với bác sĩ về những vấn đề mà bạn hoặc một thành viên nào khác trong gia đình đang gặp phải như:

  • Dị ứng thức ăn hoặc thuốc nào đó
  • Mắc chứng rối loạn hành vi ăn uống do tâm thần hoặc có vấn đề về tâm thần
  • Các bệnh đái tháo đường, tim mạch, gan, hen phế quản…
  • Loãng xương hoặc đang sử dụng các thuốc như phenytoin (Dilantin) vì khi kết hợp với isotretinoin có thể làm gia tăng nhanh tình trạng loãng xương.

Làm các xét nghiệm theo yêu cầu

Bác sĩ có thể chỉ định lấy máu để làm một số xét nghiệm trước khi bắt đầu điều trị bởi uống isotretinoin làm thay đổi một số tế bào trong máu và ảnh hưởng lên gan.

Xét nghiệm có thể gồm công thức máu, chức năng gan, triglyceride và cholesterol, thử thai qua nước tiểu. Trong quá trình điều trị cũng có thể sẽ tiếp tục cần đến những xét nghiệm này sau đó.

Lưu ý gì trong việc tránh thai khi điều trị với thuốc Isotretinoin? #

Khi điều trị với thuốc uống isotretinoin, bạn sẽ được tư vấn kỹ càng về các lưu ý trong việc tránh thai để tránh những nguy hại có thể xảy ra.

Lưu ý gì trong việc tránh thai khi điều trị với thuốc Isotretinoin?
Lưu ý gì trong việc tránh thai khi điều trị với thuốc Isotretinoin?

Tư vấn tránh thai an toàn

Do những tác động cực kỳ nguy hại trên thai nhi, gây dị tật thai nhi nghiêm trọng nên tất cả phụ nữ trong độ tuổi sinh sản cần phải được tư vấn đầy đủ về phương pháp điều trị bằng isotretinoin, đồng ý sử dụng phương pháp tránh thai an toàn và ký bản thỏa thuận đồng ý điều trị.

Với cả bệnh nhân nam và nữ: không dùng thuốc nếu có dự định có thai trong vòng 3 tháng tới. Phải có biện pháp tránh thai trong vòng 3 tháng trước, trong và sau khi dùng thuốc (tốt nhất là 1 năm).

Thực hiện các test thử thai âm tính

Ngoài việc áp dụng các phương pháp tránh thai an toàn thì bệnh nhân nữ trong độ tuổi sinh sản có quan hệ tình dục cần thực hiện các test thử thai âm tính ít nhất một tháng trước khi bắt đầu liệu trình và sau khi ngưng điều trị với isotretinoin. Trong quá trình điều trị, mỗi tháng bạn cũng cần làm lại test thử thai một lần.

Nam giới điều trị với Isotretinoin có cần áp dụng biện pháp tránh thai an toàn? #

Isotretinoin có nguy cơ cao gây dị tật thai nhi nghiêm trọng, do đó bệnh nhân trong độ tuổi sinh sản cần được tư vấn kỹ lưỡng về các biện pháp tránh thai ai toàn. Điều này áp dụng cho cả đối tượng nam và nữ. Bởi cho đến hiện tại vẫn chưa có nghiên cứu đầy đủ nào khẳng định việc sử dụng isotretinoin là an toàn đối với phôi thai có bố sử dụng Isotretinoin.

Nam giới điều trị với Isotretinoin có cần áp dụng biện pháp tránh thai an toàn?
Nam giới điều trị với Isotretinoin có cần áp dụng biện pháp tránh thai an toàn?

Để tránh những hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra, tốt nhất bệnh nhân (cả nam và nữ) đều tuân thủ hướng dẫn điều trị khi sử dụng thuốc này và có biện pháp tránh thai an toàn trước, trong và sau khi khi kết thúc liệu trình điều trị với Isotretinoin ít nhất 1 tháng.

Isotretinoin có làm gia tăng khả năng trầm cảm không? #

Một số người lo lắng việc trầm cảm/ lo âu khi sử dụng Isotretinoin. Trên thực tế, các dữ liệu sẵn có chưa đủ để thiết lập mối quan hệ nhân quả giữa việc sử dụng isotretinoin và các rối loạn tâm thần, tuy nhiên cũng không đủ để loại trừ khả năng này.

Tác dụng phụ của isotretinoin
Tác dụng phụ của isotretinoin

Tiến sĩ Marc Glashofer (BSDL, New Jersey) cho rằng: “Trước đây, sự liên quan giữa việc dùng isotretinoin và triệu chứng trầm cảm/ lo âu đã được đặt ra, những mối liên hệ nhân quả dựa trên bằng chứng chưa bao giờ được khẳng định. Điều này cho thấy việc phơi nhiễm isotretinoin không phải là nguy cơ duy nhất gây ra trầm cảm ở bệnh nhân bị mụn trứng cá.”

Có nghĩa là chúng ta cần xét đến vấn đề tâm sinh lý khi bị mụn trứng cá, vốn dĩ mụn trứng cá cũng gây cho người bệnh ít nhiều sự mặc cảm, tự ti, ảnh hưởng tâm lý. Do đó không ngoại trừ khả năng việc sử dụng Isotretinoin ở thời gian đầu trên một số người gây ra hiện tượng bùng phát mụn (phần lớn gặp ở những bệnh nhân có nhân mụn đóng với kích thước lớn). Tuy nhiên, hiện tượng này sẽ sớm chấm dứt, sau khi thuốc đã phát huy công dụng và cho những cải thiện nhất định thì sức khỏe tâm lý cũng sẽ tiến triển tốt hơn.

Mặc dù cho đến hiện tại chưa có đủ dữ liệu để chứng minh mối liên hệ nhân quả giữa isotretinoin và và sự gia tăng nguy cơ trầm cảm nhưng nếu bạn hoặc người thân đang sử dụng isotretinoin và có những dấu hiệu của thay đổi cảm xúc, trầm cảm thì cần báo ngay cho Bác sĩ của bạn đề có hướng xử lý kịp thời, giúp bạn vượt qua giai đoạn điều trị một cách nhẹ nhàng và thoải mái nhất.

Mối liên hệ giữa Isotretinoin và bùng phát mụn trứng cá #

Nhiều người cho rằng điều trị mụn với Isotretinoin sẽ làm tăng nguy cơ bùng phát mụn. Điều này có đúng không? Và làm thế nào để giảm nguy cơ bùng phát mụn khi điều trị với thuốc này? Nên làm gì khi bị bùng phát mụn? Cùng bác sĩ O2 SKIN tìm hiểu nhé!

Điều trị với Isotretinoin có bị bùng phát mụn không?

Tất cả những thứ khiến da trở nên quá dầu hoặc quá khô, mất cân bằng hàng rào bảo vệ da đều có thể trở thành yếu tố làm bùng phát mụn. Có nghĩa rằng điều này có thể xảy ra không chỉ riêng với bệnh nhân sử dụng Isotretinoin mà nó còn đến từ nhiều nguyên nhân khác, ví dụ như chế độ chăm sóc da không khoa học cũng là nguyên nhân của hiện tượng mụn bùng phát.

Mặt khác, ở giai đoạn đầu của quá trình điều trị, ngoài Isotretinoin thì tình trạng mụn bùng phát cũng có thể xảy ra với những bệnh nhân bắt đầu liệu trình điều trị với các thuốc như kháng sinh, đặc biệt là những kháng sinh phổ rộng hoặc thuốc uống/ tiêm có chứa corticoid, thuốc bôi có chứa retinoid…

Bên cạnh đó, còn nhiều yếu tố khác liên quan đến khả năng bùng phát mụn như: Liều bắt đầu, tiền sử bệnh, tình trạng mụn hiện tại, cơ địa bệnh nhân, khả năng đáp ứng thuốc, phản ứng của cơ thể…

Những điều này bạn sẽ được Bác sĩ tư vấn kỹ lưỡng trong quá trình thăm khám, bao gồm cả biện pháp dự phòng để đảm bảo hạn chế tối đa những nguy cơ, phản ứng phụ có thể xảy ra và giúp bạn yên tâm trong suốt quá trình điều trị mụn với bác sĩ da liễu.

Ai có nguy cơ cao cao bị bùng phát mụn khi điều trị với Isotretinoin?

Khi điều trị với Isotretinoin giai đoạn đầu, khả năng bùng phát cao hơn thường xảy ra ở những trường hợp sau:

  • Bệnh nhân điều trị với thuốc isotretinoin bắt đầu ở liều 1mg/kg/ngày.
  • Bệnh nhân có những tổn thương nhân mụn đóng với kích thước lớn trước khi điều trị với ISO thường có nguy cơ bùng phát cao hơn.
Ai có nguy cơ cao cao bị bùng phát mụn
Ai có nguy cơ cao cao bị bùng phát mụn

Hiện tượng này thường chỉ xuất hiện ở tháng đầu tiên (thường vào khoảng tuần thứ 2-4) khi bắt đầu quá trình điều trị, sau đó sẽ được kiểm soát bằng phác đồ phù hợp.

Để hạn chế điều này, các bác sĩ có thể cân nhắc việc giảm liều hoặc bắt đầu với liều thấp ở mức 0,5mg/kg/ngày để ngăn chặn khả năng bùng phát.

Có cách nào để giảm nguy cơ bùng phát mụn khi điều trị với Isotretinoin?

  • Qua thăm khám và tư vấn, bác sĩ sẽ tiên lượng để  lên phác đồ điều trị phù hợp nhất cho bạn trước khi bắt đầu điều trị.
  • Bắt đầu với liều thấp và tăng dần tùy theo thể trạng và mức độ đáp ứng thuốc của bệnh nhân (thông thường sử dụng Isotretinoin với liều bắt đầu 0,2-0,5 mg/kg/ngày, sau đó quan sát diễn tiến để tăng dần hoặc giảm liều)
  • Đối với các tổn thương mụn viêm, mụn bọc kích thước lớn cần chủ động chích rạch lấy mủ để giảm khả năng bùng phát
  • Cân nhắc sử dụng phối hợp Isotretinoin và kháng sinh (ngoại trừ kháng sinh nhóm tetracycline vì có liên quan đến phù não (hiện tượng giả tăng áp lực nội sọ) hoặc corticoid ngay từ đầu

Nên làm gì khi mụn bùng phát trong quá trình điều trị với Isotretinoin?

Một số trường hợp có thể gặp phải tình trạng mụn bùng phát sau khi bắt đầu liệu trình điều trị với isotretinoin ở tháng đầu tiên (thường vào khoảng tuần thứ 2-4).

  • Trường hợp nhẹ sẽ tự hết mà không cần ngưng hoặc thay đổi quá trình điều trị.
  • Trường hợp nặng, bác sĩ có thể dùng steroid đường dùng toàn thân và thậm chí là cần ngưng isotretinoin nếu cần thiết.
  • Sử dụng các loại thuốc điều trị với liều thấp và tăng dần qua quá trình theo dõi điều trị. Tiếp cận sử dụng sản phẩm một cách chậm rãi các hoạt chất, nồng độ sử dụng, lượng sử dụng, khoảng cách giữa các lần sử dụng hoặc sử dụng các sản phẩm làm dịu da đi kèm một cách hợp lý sẽ giúp ích rất nhiều cho bạn.
  • Điều chỉnh lại tất cả các yếu tố có thể làm bùng phát mụn như ăn uống, sinh hoạt, chăm sóc da, các sản phẩm điều trị, xem xét lại nguyên nhân gây nên mụn
  • Một số tình huống khác có thể khiến tình trạng mụn có xu hướng nặng hơn sau khi điều trị. Những trường hợp hiện tượng bùng phát mụn có thể nặng và cần được điều trị kết hợp kèm theo. Lúc này bạn cần trao đổi với bác sĩ điều trị của mình để được tư vấn phù hợp cho tình trạng của bạn

Thời gian điều trị với thuốc Isotretinoin #

Thời gian điều trị mụn luôn là vấn đề được quan tâm nhiều nhất. Tuy nhiên bất kỳ một phương pháp điều trị nào, dù tiên tiến đến đâu cũng cần thời gian để cho hiệu quả. Thời gian điều trị với thuốc Isotretinoin phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như: Liều lượng, tình trạng mụn, cơ địa, thói quen chăm sóc da… mà thời gian đáp ứng sẽ khác nhau.

Thời gian điều trị với Isotretinoin 10mg và Isotretinoin 20mg

Thời gian điều trị của Isotretinoin 10mg và Isotretinoin 20mg thường kéo dài khoảng 16 tuần (3-5 tháng) tùy tình trạng da và cơ địa của bạn có đáp ứng với liệu pháp này hay không. Sau đó, bác sĩ có thể cân nhắc giảm liều thuốc trong khoảng 2-4 tháng để tránh tình trạng mụn tái phát và những biến chứng sau mụn. Việc điều trị nhắc lại được khuyến cáo rằng: nên ngưng uống thuốc ít nhất 8 tuần trước khi bắt đầu điều trị nhắc lại.

Uống Isotretinoin trong bao lâu thì bắt đầu có tác dụng?

Isotretinoin là thuốc uống có hiệu lực mạnh và có khả năng mang đến hiệu quả cải thiện ngoạn mục. Tuy nhiên hiệu quả đến nhanh hay chậm sẽ có sự khác biệt rất lớn giữa các bệnh nhân, điều này tùy thuộc vào mức độ đáp ứng thuốc và thể trạng, cơ địa từng người. Các trường hợp đáp ứng tốt sẽ mất khoảng từ 4 – 8 tuần (có trường hợp sớm nhất là khoảng 2 tuần). Tuy nhiên những trường hợp mụn nặng có thể mất đến 4 tháng để thấy được sự cải thiện. Và để đạt hiệu quả lâu dài cần một liệu trình từ 15 đến 20 tuần sử dụng, kết hợp với liệu trình duy trì để ngăn ngừa khả năng tái phát mụn.

Hãy cố gắng kiên trì để đạt được hiệu quả tốt nhất nhé!

Dấu hiệu nào nhận biết Isotretinoin bắt đầu có tác dụng?

Khi xuất hiện các triệu chứng khô da, bong tróc, khô môi sau 1 thời gian sử dụng Isotretinoin giai đoạn đầu, bạn có thể mong đợi sự cải thiện sau đó. Và để giảm các triệu chứng này hãy sử dụng dưỡng ẩm, dưỡng môi phù hợp, thuốc nhỏ chống khô mắt, uống nhiều nước. Bên cạnh đó, bạn có thể hỏi ý kiến bác sĩ để được giảm liều

Mối liên hệ giữa Isotretinoin và tái phát mụn #

Tình trạng mụn tái phát sau khi ngưng điều trị một thời gian đang là một vấn đề ngày càng được quan tâm. Con số này gia tăng đáng kể trong thời gian gần đây. Tái phát mụn có liên quan đến rất nhiều yếu tố, từ cơ địa, thói quen sinh hoạt, chăm sóc da cho đến các mối liên hệ giữa việc sử dụng các loại thuốc điều trị, môi trường… Vậy uống isotretinoin có làm gia tăng khả năng tái phát mụn không? Và nên làm gì để giảm khả năng tái phát khi điều trị với thuốc này? Hãy cùng O2 SKIN tìm hiểu ngay dưới đây nhé!

Sau khi dừng uống Isotretinoin, mụn có tái phát không?

Nhờ nhắm vào cả bốn cơ chế gây mụn trứng cá nên isotretinoin trở thành liệu pháp duy nhất mang lại khả năng thuyên giảm/sạch mụn lâu dài thậm chí là vĩnh viễn ở một số người.

Tuy nhiên cho đến nay chưa có một giải pháp trị mụn khoa học nào mang lại khả năng loại bỏ vĩnh viễn mụn trứng cá. Việc điều trị với Isotretinoin chỉ mang đến hiệu quả giảm mụn lâu dài, nó vẫn có khả năng tái phát ở một số tình huống, bởi suy cho cùng mụn là bệnh mạn tính, nếu không có biện pháp dự phòng mụn tái phát thì điều này hoàn toàn có thể xảy ra.

Nên làm gì để giảm khả năng tái phát mụn khi điều trị với Isotretinoin?

Mặc dù isotretinoin được công nhận là liệu pháp duy nhất mang lại khả năng thuyên giảm/sạch mụn lâu dài.

Tuy vậy vẫn có nhiều báo cáo cho rằng thấy tỷ lệ tái phát mụn sẽ cao hơn khi bạn sử dụng Isotretinoin chưa đạt tổng liều tích lũy (khoảng 120mg/kg – 150mg/kg hoặc thời gian điều trị dưới 121 ngày) và không áp dụng liệu trình duy trì sau khi hết mụn. Ngoài ra, thời gian chữa trị kéo dài hơn mức khuyến nghị là 20 tuần (5 tháng) thì khả năng tái phát mụn cũng cao hơn.

Sử dụng Isotretinoin đúng theo chỉ định của bác sĩ
Sử dụng Isotretinoin đúng theo chỉ định của bác sĩ

Mặt khác, có rất nhiều yếu tố tác động đến khả năng tái phát mụn.Và bạn cần biết rằng mụn vốn dĩ là bệnh mạn tính, nó hoàn toàn có khả năng tái phát nếu chúng ta không duy trì việc chăm sóc da một cách khoa học.

Vì vậy, ngoài tuân thủ điều trị thì duy trì việc chăm sóc da khoa học sau khi ngưng liệu trình là rất quan trọng góp phần ngăn ngừa khả năng tái phát. Khi được duy trì một cách hợp lý thì khả năng tái phát giảm đi đáng kể sau khi sử dụng OI, đặc biệt là khi kết hợp với adapalene 0.1 % dạng kem bôi trong giai đoạn duy trì.

Ai có nguy cơ bị tái phát mụn cao hơn sau khi ngừng Isotretinoin?

Nhóm nguy cơ cao có nhiều khả năng cần một liệu trình Isotretinoin thứ hai phải kể đến như:

  • Nam giới, dưới 16 tuổi, hoặc đối tượng lớn tuổi (phụ nữ trên 25 tuổi)
  • Sống ở vùng đô thị
  • Thời gian điều trị với OI dưới 121 ngày (không uống đủ tổng liều Isotretinoin được khuyến cáo)
  • Đổ nhờn sớm trở lại sau điều trị
  • Số lượng mụn viêm nhiều
  • Tiền sử gia đình bị mụn
  • Mụn vùng thân mình (ngực, lưng…)
  • Hút thuốc lá
  • Hội chứng buồng trứng đa nang
  • Không điều trị liệu trình duy trì

Có cần ngưng uống Isotretinoin khi tiêm vắc xin Covid 19 không? #

Có cần ngưng uống Isotretinoin khi tiêm vắc xin Covid 19 không?
Có cần ngưng uống Isotretinoin khi tiêm vắc xin Covid 19 không?

Với các dữ liệu hiện có thì không có chống chỉ định tiêm chủng vaccine COVID-19 với những người đang trong liệu trình uống isotretinoin. Tuy nhiên, cần được bác sĩ thăm khám và kê toa an toàn phù hợp với tình trạng cụ thể của bạn. Ngoài ra, bạn cũng cần thông báo về việc uống isotretinoin và các tiền sử liên quan với bác sĩ thăm khám sàng lọc trước tiêm chủng và tuân theo hướng dẫn của bác sĩ trực tiếp thăm khám cho mình.

Có nên sử dụng các biện pháp xâm lấn như lăn kim, Peel da trong thời gian sử dụng Isotretinoin? #

Do các tác động giảm nhờn và gây khô da khi sử dụng Isotretinoin nên khả năng lành thương có thể chậm hơn bình thường. Tuy nhiên với những tiến bộ về y học cũng như ngày càng có nhiều sản phẩm, dược mỹ phẩm chuyên sử dụng cho những làn da sau xâm lấn có thể giúp cản thiện được vấn đề này. Nếu bạn có ý định can thiệp các liệu pháp xâm lấn như peel da hay trị sẹo thì cần hỏi ý kiến bác sĩ để việc điều trị các biến chứng sau mụn được tiến hành một cách trơn tru và mang lại hiệu quả tối ưu nhất

(*) Hiệu quả điều trị có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người, nếu bạn có cơ địa tốt hiệu quả điều trị sẽ đạt cao hơn.

Câu hỏi thường gặp #

Isotretinoin là thuốc trị mụn trứng cá hiệu quả nhất hiện nay, bởi nó tác động lên cả 4 cơ chế hình thành mụn, ngăn ngừa mụn phát triển. 

Tuy nhiên, đây là thuốc chỉ được sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ để tránh tác dụng phụ khi sử dụng không đúng đối tượng. Isotretinoin thường được chỉ định trong các trường hợp mụn trứng cá từ trung bình đến nặng, không nên dùng trong các trường hợp mụn trứng cá nhẹ.

Nếu như tình trạng mụn trứng cá của bạn nặng và không đáp ứng với bất kỳ liệu pháp điều trị nào trước đó, các bác sĩ có thể sử dụng đến thuốc isotretinoin để điều trị.

Và câu trả lời là: Nên uống trong trường hợp bác sĩ chỉ định nhưng cần đảm bảo rằng bạn đã hiểu về tác dụng, tác dụng phụ và thực hiện các xét nghiệm nếu có yêu cầu từ bác sĩ, cam kết tránh thai an toàn và chuẩn bị tâm lý thật tốt khi bước vào điều trị.

Isotretinoin 10mg và isotretinoin 20mg khác nhau ở hàm lượng. Tùy tình trạng mụn mà bác sĩ sẽ lựa chọn thuốc có hàm lượng phù hợp cho bạn. 

Khi bắt đầu điều trị với isotretinoin, hãy đảm bảo rằng bạn đã đọc hết các tác dụng, tác dụng phụ, lưu ý đi kèm, các biện pháp tránh thai an toàn và biện pháp giảm thiểu tác dụng phụ của isotretioin… để chuẩn bị cho một liệu trình điều trị thật tốt với kết quả thật ưng ý nhé!

  • Tác dụng phụ thường gặp nhất khi sử dụng Isotretinoin đó là khô môi, khô da, nứt nẻ, bong tróc.
  • Nếu sử dụng isotretinoin trong thai kỳ có thể gây ra những khiếm khuyết thai nhi nghiêm trọng (sọ mặt, dị tật tim, điếc, hở hàm ếch, khuyết tật hệ thần kinh trung ương…) và tăng nguy cơ sẩy thai.
  • Các tác dụng phụ khác có thể xảy ra như khô mắt, chảy máu cam, tăng nhạy cảm với ánh nắng, đau nhức xương khớp, đau đầu dai dẳng, mất thính lực tạm thời. Một số gặp phải trường hợp bùng phát mụn thời gian đầu khi điều trị với isotretinoin uống, tuy nhiên nếu được điều chỉnh với liều lượng phù hợp, tình trạng này có thể được kiểm soát tốt hơn.

Nếu gặp bất kỳ phản ứng phụ nghiêm trọng nào khi uống isotretinoin, hãy liên hệ với bác sĩ điều trị càng sớm càng tốt để có hướng xử lý phù hợp và kịp thời.

Và bạn cần nhớ rằng bất kỳ một phương pháp điều trị nào cũng sẽ có những tác dụng phụ. Quan trọng là hãy tuân thủ hướng dẫn điều trị và kết hợp các biện pháp giảm thiểu tác dụng phụ của thuốc để tình trạng mụn sớm được cải thiện. 

Tổng hợp: O2 SKIN
Cập nhật: 14/11/2023

Các thông tin được O2SKIN chia sẻ nhằm mục đích tham khảo, tra cứu và không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa của bác sĩ cho từng cá nhân. Việc sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ.

Powered by BetterDocs