Các Loại Da Và Những Vấn Đề Thường Gặp

A. PHÂN LOẠI DA

Có 4 loại da cơ bản, đó là: da thường, da khô, da dầu và da hỗn hợp. Các loại da được quyết định bởi di truyền học.

Da thường

Da thường là một thuật ngữ được sử dụng rộng rãi để chỉ một làn da cân bằng, khỏe mạnh. Thuật ngữ khoa học cho làn da khỏe mạnh là “eudermic”. Các vùng chữ T (trán, cằm và mũi) có thể là một chút dầu, nhưng nhìn chung độ dầu và độ ẩm cân bằng và da không quá nhờn hoặc quá khô.

Làm thế nào để nhận định làn da thường?

• Lỗ chân lông nhỏ
• Lưu thông máu tốt
• Kết cấu da mịn, mềm và mượt
• Da đều màu, hồng hào
• Không có khuyết điểm
• Thường không nhạy cảm
• Người có làn da thường thì khi lão hóa có xu hướng khô

Da khô

“Da khô” được dùng để miêu tả loại da sản sinh ít dầu hơn da thường. Đó là kết quả của sự thiếu hụt dầu, da khô thiếu lipids mà nó cần để có thể duy trì độ ẩm và xây dựng tấm chắn bảo vệ da khỏi ảnh hưởng từ bên ngoài.

Phụ nữ thường có làn da khô hơn đàn ông và làn da thường khô theo độ tuổi. Độ ẩm của da bắt nguồn từ lượng nước ở sâu dưới các lớp da và từ mồ hôi.

Nguyên nhân gây ra da khô

• Làn da luôn bị mất nước thông qua

Việc đổ mồ hôi: nước bị mất từ các tuyến mồ hôi bởi nhiệt độ, căng thẳng và hoạt động.

Mất nước qua biểu bì (TEWL): theo tự nhiên, da khuếch tán khoảng nửa lít nước mỗi ngày từ các lớp da sâu hơn.

• Làn da khô là nguyên nhân của việc thiếu:

Các nhân tố dưỡng ẩm NMFs, đặc biệt là urea, các amino axit và axit lactid giúp liên kết với nước.

Các lipid biểu bì ví dụ như ceramides, axit béo và cholesterol là những chất cần thiết cho hàng rào chức năng da được khỏe mạnh. Do đó, hàng rào chức năng của da có thể bị tổn thương nếu thiếu hụt các dưỡng chất trên.

Làm thế nào để nhận định các mức da khô khác nhau?

Tùy vào mức độ khô khác nhau mà da khô được phân ra ba cấp độ khác nhau: da khô, da rất khô và da cực kì khô. Cụ thể, những chi tiết sau đây sẽ chỉ ra sự khác nhau giữa chúng.

• Da khô: Da khô nhẹ có thể cảm nhận là căng, sần sùi và nhìn có vẻ xỉn màu. Độ đàn hồi của da cũng thấp.

• Da rất khô: Da có thể nhạy cảm với những kích ứng, mẩn đỏ và có nguy cơ bị nhiễm trùng. Tìm hiểu thêm ở da khô.

• Da cực kì khô: Thường xảy ra ở người lớn tuổi hoặc ở vùng da không được cung cấp độ ẩm. Đặc biệt da tay, chân, khuỷu tay và đầu gối thì có xu hướng: Sần sùi; Bị nứt nẻ và làm da bị tổn thương; Xuất hiện các vết chai; Vảy; Ngứa thường xuyên.

Da dầu

“Da dầu” được dùng để miêu tả loại da sản sinh quá nhiều dầu. Sự sản sinh quá độ này còn được gọi là sự bài tiết bã nhờn dư thừa.

Một số các nguyên nhân gây ra sự sản sinh dầu quá mức

• Yếu tố di truyền
• Sự thay đổi hooc môn và không cân bằng hooc môn
• Dược phẩm
• Căng thẳng
• Mỹ phẩm có thể gây mụn (sản phẩm trang điểm gây kích ứng da)

Làm sao để nhận định các loại da dầu khác nhau?

Da dầu được định rõ đặc điểm như sau

• Lỗ chân lông to, có thể nhìn thấy được.
• Bề mặt bóng loáng.
• Da dày, tái nhợt: lưu thông máu không rõ rệt.
• Da dầu có thiên hướng bị mụn trứng cá (đầu đen và đầu trắng) và rất nhiều loại mụn khác nhau.
• Với trường hợp bị mụn nhẹ, mụn trứng cá thường xuất hiện ở mặt, cổ, vai, lưng và cả ngực.
• Ở các trường hợp nghiêm trọng hơn, các nốt không nhân (vết sưng nhỏ nhưng không có đầu trắng hay đầu đen) và mụn mủ (kích thước lớn hơn với nốt trắng hay vàng ở trung tâm) xuất hiện và làn da bị sưng đỏ và viêm.

Da hỗn hợp

Da hỗn hợp là sự kết hợp giữa các loại da khác nhau, như chính tên gọi của nó.

Da hỗn hợp được định rõ đặc điểm như sau

• Vùng chữ T dầu (vùng trán, cằm và mũi)
• Lỗ chân lông to ở vùng này và thường bịt kín
• 2 bên má có da thường hoặc khô
• Vùng chữ T nhiều dầu (trán, mũi và cằm) và vùng má khô hơn biểu thị làn da hỗn hợp

Nguyên nhân gây nên da hỗn hợp

• Những phần da bị dầu hơn của loại da hỗn hợp được gây ra bởi sự sản sinh dầu quá độ. Những phần da khô hơn của loại da hỗn hợp thì do thiếu hụt dầu và thiếu lipid tương ứng.
• Không giống với loại da, tình trạng da có thể rất khác nhau trong suốt cuộc đời bạn. Các nhân tố bên trong và bên ngoài sẽ ảnh hưởng đến tình trạng da, bao gồm: thời tiết, ô nhiễm, dược phẩm, căng thẳng, các nhân tố di truyền ảnh hưởng đến lượng dầu, mồ hôi và các nhân tố dưỡng ẩm tự nhiên mà da tự sản sinh ra cũng như các sản phẩm mà bạn sử dụng và quy trình chăm sóc da.
• Các sản phẩm chăm sóc da nên được chọn lựa kĩ càng phù hợp với loại da và tình trạng da. Các bác sĩ da liễu và chuyên gia chăm sóc da xác định loại da của từng người bằng cách đánh giá các nhân tố.

B. XÁC ĐỊNH LOẠI DA VÀ TÌNH TRẠNG CỦA CHÚNG

Dấu hiệu lão hóa

Loại da của chúng ta luôn phát triển trong suốt cuộc đời. Những người với làn da dầu ở thời niên thiếu thì sẽ thấy da của họ trở nên khô hơn trước dậy thì và những người có da thường thì da họ sẽ trở nên khô hơn khi họ lớn lên.

Khi da lão hóa, làn da sẽ mất đi mật độ và thể tích, vết chân chim và vết nhăn sẽ xuất hiện và sự thay đổi sắc tố da sẽ xảy ra.

Màu da

Màu da và sắc tộc ảnh hưởng đến việc da của chúng ta phản ứng lại các nhân tố bên ngoài như thế nào như: ánh nắng mặt trời, rối loạn sắc tố của biểu bì và sự hình thành sắc tố.

Các vết mẩn đỏ của da cũng có thể được dùng để xác định tình trạng da, vòng tuần hoàn máu hoạt động có hiệu quả không và hỗ trợ trong việc xác định tình mụn trứng cá đỏ.

Sự sản sinh dầu và mồ hôi

Lượng dầu được sản sinh bởi tuyến bã nhờn trong da, kiểm soát hiệu quả của chức năng hàng rào bảo vệ và kết quả là hình thành nên tình trạng da. Sự sản sinh dầu quá độ khiến da bị dầu, dễ bị mụn trong khi sản sinh lượng dầu ít thì gây nên da khô.

Tuyến mồ hôi trong da sản sinh ra mồ hôi, giúp da duy trì nhiệt độ tối ưu. Lượng mồ hôi quá nhiều hay quá ít cũng sẽ ảnh hưởng đến tình trạng da.

Các nhân tố dưỡng ẩm da tự nhiên (NMFs)

Được sản sinh một cách tự nhiên, NMFs như là các amino axit giúp gắn kết các phân tử nước vào da, duy trì độ đàn hồi và độ mềm mỏng và ngăn chặn sự mất nước. Khi hàng rào bảo vệ của da bị tổn thương các NMFs quan trọng bị mất đi, do đó,  độ ẩm giảm xuống và tình trạng da bị tác động.

Độ nhạy cảm của da

Da nhạy cảm là loại da rất dễ bị kích ứng và phản ứng lại nhiều hơn da thường. Đánh giá các triệu chứng như là mẩn đỏ, phát ban, nhức nhối, ngứa và sạm giúp xác định tình trạng da.

(*) Hiệu quả điều trị có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người, nếu bạn có cơ địa tốt hiệu quả điều trị sẽ đạt cao hơn.