Mụn nấm men bản chất không phải là mụn. Tuy nhiên, chúng lại có biểu hiện tương tự mụn trứng cá nên nhiều bạn nhầm lẫn, dẫn đến điều trị không đúng hướng khiến tình trạng tiến triển nghiêm trọng. Vậy mụn nấm men là gì và có điểm nào khác với mụn thông thường? Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị như thế nào? Cùng tìm hiểu giải đáp chi tiết trong bài sau.
Tìm hiểu giải đáp cho các thắc mắc mụn nấm men là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị như thế nào?
Giải đáp: Mụn nấm men là gì?
Mụn nấm men (hay còn gọi là viêm nang lông do nấm Malassezia) là kết quả của sự phát triển quá mức nấm men Malassezia ở nang lông, gây ra bởi những thay đổi từ môi trường và khả năng miễn dịch của con người.
Mụn nấm men là mụn phát ban dạng mụn trứng cá, có biểu hiện lâm sàng tương tự như mụn trứng cá thông thường. Loại nấm men này được tìm thấy trong lớp sừng và phần nhỏ của nang lông.
Nấm men Malassezia có thể biến thành vi sinh vật gây bệnh trong những điều kiện nhất định, chẳng hạn như tăng nhiệt độ, độ ẩm, da nhờn, đổ mồ hôi và ức chế miễn dịch tại. Ngoài ra, một số nghiên cứu còn tìm thấy rằng những thay đổi này có liên quan đến thành phần của axit béo của tuyến bã nhờn do sự gia tăng ở nồng độ androgen.
Dấu hiệu nhận biết mụn nấm men
Để nhận biết sớm tình trạng mụn nấm men, bạn dựa vào các dấu hiệu sau:
- Mụn nấm men biểu hiện dưới dạng các sẩn và mụn mủ nhỏ kích thước từ 1 – 4 mm, xung quanh có vết đỏ.
- Mụn nấm men có thể gây ngứa, cảm giác ngứa sẽ rõ ràng hơn khi đổ mồ hôi.
- Mụn nấm men mọc nhiều ở phần trên ngực và lưng. Ngoài ra, mụn còn có thể xuất hiện ở các vị trí khác như trán, đường chân tóc, mặt, cổ và cơ duỗi của cánh tay trên.
- Khi nặn mụn nấm men, bạn sẽ thấy có chất bột trắng xuất hiện.
Mụn nấm men là các nốt sần hình bán nguyệt, bên trong chứa mủ, xung quanh có vết đỏ.
Phân biệt mụn nấm men với mụn trứng cá và viêm nang lông do vi khuẩn
Dưới đây là bảng phân biệt mụn nấm men với tình trạng mụn trứng cá và viêm nang lông do vi khuẩn. Bạn hãy tham khảo để nhận biết đúng từng tình trạng, từ đó áp dụng phương pháp điều trị phù hợp:
Tiêu chí | Mụn nấm men | Mụn trứng cá | Viêm nang lông do vi khuẩn |
Đặc điểm | – Do nấm Malassezia phát triển quá mức gây tăng axit béo, dẫn đến bít tắc nang lông và nổi mụn.
– Mụn nấm men là sẩn và mụn mủ nhỏ, đồng dạng. – Tình trạng không cải thiện (hoặc tiến triển nghiêm trọng) khi dùng thuốc kháng sinh. |
– Do dầu thừa, tế bào chết và vi khuẩn C.acnes gây tắc nghẽn lỗ chân lông, hình thành mụn.
– Những tổn thương da dạng: Mụn đầu đen, mụn đầu trắng, sẩn viêm đỏ, cục, nang. – Có thể điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau, trong đó có thuốc kháng sinh. |
– Do vi khuẩn Staphylococcus aureus (tụ cầu khuẩn) gây ra viêm nang lông.
– Vùng da xuất hiện sẩn viêm đỏ, có thể có mủ hoặc không, xảy ra tại vị trí nang lông. – Đáp ứng tốt với nhóm kháng sinh diệt khuẩn. |
Vị trí nổi mụn | Xuất hiện phổ biến ở cằm, trán, cổ, ngực, vai, cánh tay và phần lưng. | Phổ biến nhất là ở mặt, cổ và ngực. | Viêm nang lông do vi khuẩn có thể xảy ra ở mọi vùng da trên cơ thể, trừ lòng bàn tay/bàn chân, môi và niêm mạc. |
Cảm giác trên da | Ngứa hoặc nóng rát dữ dội | Không gây ngứa | Đau và ngứa nhẹ. |
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây mụn nấm men
Sau khi tìm hiểu mụn nấm men là gì, chắc hẳn bạn muốn biết nguyên nhân nào gây ra tình trạng này. Dưới đây là những lý do phổ biến khiến da xuất hiện mụn trứng cá do nấm:
Sự phát triển quá mức của nấm Malassezia
Khi hệ vi khuẩn tự nhiên trên da bị suy yếu (do stress, thuốc kháng sinh hoặc chăm sóc da không đúng cách), nấm Malassezia dễ dàng chiếm ưu thế và gây mụn. Nấm Malassezia sử dụng lipid từ bã nhờn trên da để phát triển, nên người có làn da dầu có nguy cơ bị mụn nấm men cao hơn.
Tăng tiết mồ hôi và độ ẩm cao
Nấm men có xu hướng phát triển quá mức trong môi trường nóng, ẩm, nhiều mồ hôi. Do đó, nếu da tăng tiết mồ hôi (do hoạt động nhiều, trời nóng,…); hoặc mặc quần áo bó, vải tổng hợp không thoáng khí khiến mồ hôi tiết ra nhiều hơn cũng là nguyên nhân khiến nấm men phát triển và gây mụn.
Dùng kháng sinh dài ngày
Việc uống kháng sinh dài ngày có thể là nguyên nhân khiến da xuất hiện mụn nấm men. Cụ thể, thuốc kháng sinh có thể làm giảm lượng vi khuẩn có lợi trên da, tạo điều kiện cho nấm men phát triển quá mức và gây mụn.
Sử dụng thuốc kháng sinh dài ngày có thể khiến nấm men phát triển quá mức và gây mụn trên da.
Hệ thống miễn dịch bị suy yếu
Các bệnh lý gây suy yếu hệ thống miễn dịch như tiểu đường, HIV,… có thể khiến da nổi mụn nấm men. Vì khi hệ miễn dịch suy yếu, cơ thể không thể kiểm soát được tình trạng nấm men phát triển quá mức nên hình thành mụn.
Nếu bạn suy giảm miễn dịch và bắt đầu thấy các dấu hiệu mụn nấm men trên da thì hãy đến gặp bác sĩ để thăm khám ngay.
Sự suy yếu của hàng rào bảo vệ da tự nhiên
Hàng rào bảo vệ da tự nhiên bao gồm lớp lipid trên bề mặt tế bào sừng. Vì một lý do như việc dị ứng, kích ứng với sản phẩm bên ngoài, chăm sóc da không đúng cách, lớp hàng rào bảo vệ da này bị suy yếu, tăng tiết bã nhờn. Điều này sẽ tạo điều kiện cho vi nấm men phát triển quá mức về số lượng và gây bệnh trên da.
Các yếu tố khác làm tăng nguy cơ mọc mụn nấm men:
- Khí hậu: Nấm men sinh sôi nhanh ở môi trường nóng. Do đó, những bạn sống ở khu vực có khí hậu nóng ẩm có khả năng bị mụn nấm men cao hơn.
- Tuổi tác: Các bạn trẻ tuổi có tỷ lệ nổi mụn nấm men cao hơn người cao tuổi.
- Giới tính: Nam giới có nguy cơ bị mụn nấm men cao hơn nữ.
- Thể trạng: Người thừa cân, béo phì thường đổ nhiều mồ hôi hơn, tạo điều kiện cho nấm men phát triển và gây mụn.
Các cách trị mụn nấm men
Để điều trị mụn trứng cá do nấm hiệu quả, bạn có thể áp dụng các cách dưới đây:
Dùng thuốc uống trị nấm men
Nếu tình trạng mụn nấm men không quá nghiêm trọng, bạn có thể sử dụng các loại thuốc chống nấm dạng uống như fluconazole, itraconazole,… Các loại thuốc này sẽ giúp ức chế sự phát triển quá mức của nấm Malassezia, từ đó loại bỏ mụn hiệu quả.
Lưu ý, thuốc chống nấm có thể gây ra một số tác dụng phụ như đau dạ dày, tiêu chảy, buồn nôn và nôn,… Nên bạn cần tham khảo và tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Sử dụng sản phẩm trị mụn ngoài da
Bên cạnh thuốc uống, bạn có thể sử dụng các loại thuốc bôi nấm tại chỗ để điều trị mụn trứng cá do nấm. Theo đó, bạn có thể cân nhắc sử dụng các loại kem bôi trị mụn trứng cá do nấm như econazole, ketoconazole,…
Lưu ý, bạn cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng của bác sĩ để thuốc phát huy tác dụng tốt, sớm cải thiện tình trạng mụn.
Sử dụng thuốc bôi chống nấm có thể kiểm soát và thuyên giảm các triệu chứng mụn nấm men.
Liệu pháp quang động học PDT trị mụn nấm men
Nếu bạn thường xuyên bị mụn nấm men, bác sĩ có thể chỉ định áp dụng liệu pháp quang động học (PDT) để điều trị.
Cách trị mụn nấm men này sử dụng chất nhạy cảm ánh sáng thoa lên da, ủ trong một thời gian nhất định để hoạt chất thấm vào nang lông tuyến bã. Sau đó, sử dụng ánh sáng để hoạt chất tạo ra oxy nguyên từ và các gốc oxy hóa mạnh, phá hủy tuyến bã và tiêu diệt nấm men.
Với cơ chế hoạt động này, liệu pháp quang động học PDT có thể cải thiện hiệu quả tình trạng mụn nấm men từ nhẹ đến nặng.
Làm thế nào để phòng ngừa mụn nấm men?
Bạn thực hiện những điều dưới đây để phòng tránh mụn nấm men xuất hiện trên da:
- Tắm và thay quần áo sạch sau khi tập thể dục, làm việc dưới trời nắng nóng.
- Khi tắm hoặc sinh hoạt, bạn không nên chà xát da quá mạnh để tránh tổn thương dẫn đến nhiễm trùng, tạo điều kiện cho nấm men phát triển.
- Giặt sạch quần áo, đặc biệt là trang phục ẩm ướt sau mỗi lần sử dụng.
- Mặc quần áo rộng rãi, nhất là khi trời nóng, độ ẩm cao hoặc tập thể dục.
- Bạn không nên sử dụng lại quần áo cũ đã ướt để tránh giữ ẩm trên da, tạo cơ hội cho nấm Malassezia sinh sôi, phát triển.
- Bạn nên bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng như trái cây, rau xanh,… Đồng thời, bạn hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ, nhiều đường, không hút thuốc và uống rượu bia.
- Kiểm soát căng thẳng, hạn chế thức khuya để tránh bị mụn trứng cá do nấm.
- Không sử dụng xà phòng hoặc sữa tắm có xà phòng mạnh, vì sẽ tạo điều kiện thuận lợi để vi nấm phát triển hơn.
Câu hỏi thường gặp về mụn nấm men
Mụn trứng cá do nấm có thể tái phát không?
Mụn nấm men có thể tái phát sau một thời gian điều trị bằng thuốc uống hoặc bôi. Do đó, mặc dù đã điều trị mụn trứng cá do nấm thành công bạn vẫn nên duy trì vệ sinh cơ thể sạch sẽ, kiểm soát cân nặng, ăn uống và sinh hoạt khoa học,… để hạn chế các nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây mụn nấm men.
Làm thế nào để giảm các triệu chứng của mụn nấm men?
Khi bị mụn do nấm men gây ra, bạn có thể cảm thấy ngứa ít hoặc nhiều, đặc biệt khi có sự ma sát cọ xát hoặc ra mồ hôi. Vì vậy để giảm bớt cảm giác khó chịu, bạn nên mặc áo quần rộng rãi, không bó chật, giảm hoạt động ra mồ hôi nhiều, và lau mát người hoặc lau mồ hôi khi ở trong môi trường nóng nực.
Bị mụn nấm men khi nào nên đến bác sĩ?
Nếu bạn đã tự điều trị mụn tại nhà và tình trạng không thuyên giảm sau khoảng 3 tuần, hãy đến gặp bác sĩ. Tại đây, bác sĩ tiến hành thăm khám, xác định nguyên nhân và tư vấn phương pháp điều trị mụn trứng cá do nấm phù hợp, hiệu quả và an toàn.
Hy vọng sau khi tham khảo bạn đã biết rõ mụn nấm men là gì, dấu hiệu, nguyên nhân hình thành cũng như cách điều trị hiệu quả. Khi phát hiện da có mụn trứng cá do nấm thì bạn hãy đến cơ sở da liễu uy tín để bác sĩ thăm khám và tư vấn hướng điều trị hiệu quả. Để có thêm kiến thức hữu ích về mụn, cách chăm sóc da khỏe đẹp bạn hãy theo dõi chuyên mụn Blog Trị Mụn nhé!
Phòng khám O2 SKIN – Địa chỉ trị mụn chuẩn Y khoa uy tín, đáng tin cậy O2 SKIN là đơn vị tiên phong trong điều trị mụn trứng cá với phương pháp chuẩn Y khoa. Tại đây sở hữu đội ngũ bác sĩ giỏi, dày dặn kinh nghiệm từng điều trị thành công cho hơn 489.000 trường hợp mụn từ đơn giản đến phức tạp. Đảm bảo thăm khám và tư vấn phác đồ điều trị cá nhân hóa, phù hợp với tình trạng da, loại da,… mang lại hiệu quả tối ưu, giúp bạn sở hữu làn da sạch mụn, mịn màng và khỏe mạnh. Bên cạnh đó, với phác đồ điều trị mụn hiệu quả ngay từ đầu của O2 SKIN, bạn không tốn thời gian, chi phí để khắc phục các biến chứng do điều trị sai cách. Ngoài ra, bác sĩ còn hướng dẫn cách chăm sóc da, chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh để phòng tránh mụn tái phát sau khi điều trị thành công. Bác sĩ da liễu O2 SKIN chuyên môn giỏi, kinh nghiệm dày dặn trực tiếp thăm khám và tư vấn hướng điều trị mụn đúng, hiệu quả ngay từ ban đầu. >> Nếu đang gặp vấn đề liên quan đến mụn, bạn vui lòng liên hệ O2 SKIN để đặt hẹn thăm khám và điều trị mụn ngay nhé! |