Tìm hiểu mụn bọc không đầu là gì? Nguyên nhân và cách điều trị

Mụn bọc không đầu (hay thường được biết đến là mụn không nhân) khó điều trị hơn so với các loại mụn thông thường vì nhân mụn nằm sâu dưới da. Nếu không khắc phục đúng cách thì da mụn rất dễ viêm nhiễm, lây lan sang các vùng da khác và thậm chí để lại sẹo thâm, sẹo rỗ trên da. Hãy cùng O2 SKIN tìm hiểu cách trị loại mụn “cứng đầu” này hiệu quả trong bài viết sau nhé!

1. Mụn bọc không đầu là gì?

Mụn bọc không đầu (hay mụn đỏ không nhân, mụn viêm không nhân, mụn sưng không nhân…) là một biến thể của mụn bọc ở mức độ nặng với nhân mụn ẩn sâu dưới bề mặt da, nang lông và cồi mụn chưa gom lại. Vậy nên dù có nốt sưng đỏ lớn, bạn vẫn không thấy được nhân mụn mủ màu trắng bên trong. 

Mụn viêm không nhân xuất hiện khi các “tiền thân” của mụn trứng cá không được can thiệp, xử lý và điều trị kịp thời, đúng cách. Từ đó, nốt mụn gây viêm nhiễm (với những biểu hiện viêm nhiễm, sưng tấy…) và hình thành các ổ vi khuẩn.

Mụn bọc không nhân là mức độ nghiêm trọng hơn của mụn bọc thông thường.

2. Cách nhận biết mụn bọc không đầu

Những dấu hiệu rõ nét giúp bạn nhận biết mình đang bị mụn không nhân là:

• Nốt mụn mọc riêng lẻ hoặc nổi thành từng cụm trên da.
• Nốt mụn sưng tấy, viêm đỏ.
• Phần đầu mụn không thấy nhân.
• Khi sờ vào có cảm giác ngứa ngáy, đau nhức và hơi cứng.

3. Mụn không nhân hình thành như thế nào?

Mụn sưng không nhân hình thành qua 4 giai đoạn sau:

• Giai đoạn tăng tiết bã nhờn: Các tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ hơn do nhiều nguyên nhân như hormone nội tiết thay đổi bất thường, tiếp xúc với môi trường khói bụi, chế độ ăn uống và chăm sóc da chưa hợp lý…, dẫn đến tình trạng tăng tiết bã nhờn và dầu thừa khiến các nang lông bị bít tắc.
• Giai đoạn sừng hóa nang lông tuyến bã: Những lỗ chân lông bít tắc dần sinh ra mụn đầu đen, mụn ẩn, mụn đầu trắng – “tiền thân” của mụn viêm, mụn bọc.
• Giai đoạn tăng sinh vi khuẩn gây mụn: Vi khuẩn C. acnes – loại vi khuẩn kỵ khí có sẵn trên da khi gặp điều kiện thuận lợi như trường hợp lỗ chân lông bị bít tắc, bắt đầu sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ.
• Giai đoạn viêm: Khi vi khuẩn C. acnes trưởng thành và gây hại, cơ thể hình thành cơ chế tự bảo vệ tự nhiên bằng cách đưa tế bào bạch cầu đến nơi vi khuẩn sinh sôi và tiêu diệt. Điều này tạo ra phản ứng viêm, hình thành các vết sưng tấy trên da nhưng nhân mụn lại ẩn sâu dưới da, tạo nên mụn viêm không nhân. Theo đó, vi khuẩn càng phát triển mạnh thì nốt mụn càng sưng đỏ và đau nhức.

4. Nguyên nhân gây mụn bọc không đầu

Làn da xuất hiện mụn bọc sưng không đầu đến từ nhiều tác nhân khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân tiêu biểu:

4.1. Rối loạn nội tiết tố (Hormone)

Cơ thể bị rối loạn nội tiết tố dẫn đến tuyến bã nhờn dưới da tăng sinh hoạt động mạnh mẽ. Về lâu dài làm bít tắc lỗ chân lông, tạo điều kiện cho vi khuẩn C. acnes phát triển mạnh và gây viêm nhiễm, hình thành mụn viêm không nhân.

4.2. Lạm dụng mỹ phẩm

Tính chất công việc phải trang điểm thường xuyên hoặc lạm dụng mỹ phẩm để che mụn là những nguyên nhân hàng đầu khiến bít tắc lỗ chân lông, làn da nhờn rít… Từ đó, vi khuẩn gây mụn có điều kiện tăng sinh mạnh, gây mụn và viêm sưng. 

4.3. Da không được làm sạch đúng cách

Nhiều người thường bỏ qua bước tẩy trang và cân bằng da, chỉ dùng sữa rửa mặt để làm sạch da hàng ngày. Tuy nhiên, điều này không thể rửa trôi hết lớp trang điểm, bụi bẩn, dầu nhờn… khiến lỗ chân lông bít tắc và hình thành mụn sưng không nhân mới (hoặc làm cho tình trạng mụn hiện tại ngày càng nặng hơn).

Vệ sinh da mặt không kỹ càng là nguyên do làm cho làn da bị mụn thường gặp nhất.

4.4. Không tẩy da chết định kỳ

Quá trình đào thải da chết diễn ra mỗi ngày là một cơ chế thanh lọc tự nhiên của cơ thể. Nếu bạn không làm sạch da hàng ngày và tẩy da chết đều đặn một vài lần hàng tuần thì phần da đó dần “lấp kín” nang lông và có thể gây mụn đầu trắng, mụn đầu đen… và diễn tiến sang mụn bọc không nhân. 

4.5. Căng thẳng kéo dài

Theo các chuyên gia, tâm lý căng thẳng (hay stress) có thể khiến Hormone trong cơ thể bị rối loạn và ảnh hưởng đến quá trình bài tiết độc tố của gan. Từ đó kích thích tăng sinh quá mức Histamin gây nên tình trạng phát mụn, dị ứng.

4.6. Chế độ sinh hoạt, ăn uống không khoa học

Thường xuyên thức khuya, thiếu ngủ khiến da “xuống cấp” trầm trọng, cùng với việc ăn nhiều thức ăn nhanh, đồ ngọt cay nóng và lạm dụng rượu bia, nước ngọt có ga… làm cho hệ miễn dịch bị suy yếu. Lúc này, lớp thành bảo da bị phá vỡ, tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công và gây mụn, càng kéo dài mụn càng nặng và trầm trọng.

4.7. Các thói quen xấu

Đưa tay lên mặt sờ nốt mụn, chống cằm, nặn mụn bằng tay, không vệ sinh vật dụng cá nhân thường xuyên… là những thói quen không tốt khiến mụn bọc có cơ hội hình thành và phát triển mạnh mẽ. 

4.8. Tác dụng phụ của một số loại thuốc

Sử dụng một số loại thuốc điều trị bệnh lao, thuốc chống trầm cảm, thuốc tránh thai hay một số loại thuốc điều trị bệnh tuyến giáp…cũng có thể dẫn tới các biểu hiện mọc mụn bọc không nhân ở mặt, lưng, cổ… 

5. Cách trị mụn bọc không đầu hiệu quả

Xử lý mụn bọc đúng cách giúp quá trình điều trị tiết kiệm thời gian, chi phí; hạn chế nguy cơ mụn lây lan sang các vùng da khác và để lại sẹo xấu khó khắc phục. Sau đây là những cách xử trí đúng chuẩn cho bạn tham khảo:

5.1. Dùng thuốc trị mụn

Các loại thuốc kê đơn (dạng kem, dạng gel để bôi trực tiếp lên da hoặc dạng viên để uống) có tác dụng giảm sưng viêm, gom cồi mụn nhanh chóng và đẩy mụn lên trên bề mặt da. Qua đó tạo điều kiện cho bước lấy nhân mụn sau này diễn ra dễ dàng mà không gây thêm tổn thương mới.

Các loại thuốc bôi trị mụn bọc không nhân thường chứa các thành phần như Benzoyl Peroxide, Axit Salicylic và Retinoids. Tuy các loại thuốc/kem trị mụn bọc không đầu đó mang lại kết quả tích cực trong thời gian ngắn nhưng bạn chỉ nên sử dụng theo liều lượng bác sĩ hướng dẫn để đảm bảo an toàn, tránh biến chứng nguy hiểm vì quá liều.

5.2. Peel da trị mụn

Peel da trị mụn là cách trị mụn bọc không đầu bằng axit hữu cơ được nhiều bác sĩ da liễu lựa chọn. Vì phương pháp giúp loại bỏ da chết nhẹ nhàng, loại bỏ vi khuẩn gây mụn tối ưu và tăng tốc độ gom cồi mụn để lấy nhân thuận lợi. 

Liệu pháp dùng axit trực tiếp trên da nên trước khi thực hiện, bạn cần lưu ý rằng:

• Lựa chọn phòng khám đáng tin cậy với bác sĩ, điều dưỡng viên giàu kinh nghiệm giúp quá trình peel da diễn ra thuận lợi, ít sai sót. 
• Thăm khám da cẩn thận ở cơ sở da liễu uy tín để xác định liều lượng, nồng độ axit phù hợp.
• Hãy bắt đầu với peel nông trước nhằm đánh giá khả năng đáp ứng của làn da.
• Chỉ peel da trị mụn 1 – 3 tháng/lần giúp da có đủ thời gian phục hồi, tái tạo. 

Peel da là thủ thuật tái tạo làn da mới hiệu quả cho người bị mụn bọc không nhân.

5.3. IPL trị mụn

IPL trị mụn bọc không nhân là cách điều trị mụn không xâm lấn bằng cách sử dụng thiết bị xung nhiệt tạo ra ánh sáng có bước sóng thích hợp nhằm tiêu diệt vi khuẩn gây mụn, giảm sưng đỏ, giảm nhờn và làm khô nhân mụn hiệu quả. Phương pháp IPL được FDA chứng nhận an toàn.

Khi chữa trị mụn không viêm bằng IPL, bạn nên lưu lại những kinh nghiệm hữu ích sau để đảm bảo kết quả như mong đợi:

• Lựa chọn địa chỉ uy tín để được chỉ định đúng phương pháp phù hợp với tình trạng da, tránh rủi ro không mong muốn.
• Tuân thủ hướng dẫn chăm sóc da sau IPL giúp hạn chế kích ứng, đạt hiệu quả như ý.
• Dịch vụ IPL không thể thành công 100% từ lần đầu tiên nên bạn hãy kiên trì theo đuổi lộ trình bác sĩ xây dựng.

5.4. Chiếu ánh sáng sinh học 

Thêm một cách xử lý mụn bọc không đầu chuẩn Y khoa mà bạn không nên bỏ qua là chiếu ánh sáng sinh học (gồm ánh sáng xanh lam, xanh lá, vàng, đỏ…). Đây là liệu pháp dùng ánh sáng có vùng quang phổ trong phạm vi lý tưởng, không có tia cực tím, mang lại tác dụng làm khô nhân mụn, tiêu diệt vi khuẩn gây mụn, làm dịu da và kiểm soát dầu thừa. 

Mỗi loại ánh sáng sở hữu những công dụng nhất định nên để cách làm xẹp mụn sưng đỏ không nhân này đạt kết quả trị mụn cao nhất, bạn hãy:

• Liên hệ bác sĩ da liễu chuyên môn vững vàng để thăm khám da, chọn loại ánh sáng thích hợp và tạo phác đồ chữa trị tối ưu (kết hợp thêm các phương pháp khác như lấy nhân mụn, đắp mặt nạ…).
• Thực hiện chiếu ánh sáng đều đặn 5 – 7 ngày/lần theo hướng dẫn của bác sĩ giúp tăng hiệu quả điều trị.
• Chăm sóc, làm sạch và bảo vệ da đúng cách (như che chắn cẩn thận, thoa kem chống nắng, vệ sinh da bằng dược mỹ phẩm lành tính…) nhằm hạn chế kích ứng.

Chiếu ánh sáng phù hợp đều đặn theo lộ trình trị mụn giúp nốt mụn bớt sưng viêm, làn da sáng khỏe.

5.5. Một số cách xử lý mụn bọc không đầu tại nhà

Với tình trạng mụn bọc sưng không đầu mức độ nhẹ (chỉ một vài nốt mụn sưng, nhỏ), bạn hãy tham khảo những cách xử trí đơn giản nhưng mang lại kết quả tích cực được gợi ý bên dưới:

• Làm sạch da: Đây là bước vô cùng quan trọng bởi chỉ khi da sạch thì lỗ chân lông mới được thông thoáng, tránh tình trạng bít tắc, sinh ra mụn viêm. Theo đó, làm sạch da bao gồm bước tẩy trang, rửa mặt và cân bằng da.
• Tẩy trang: Tẩy trang giúp loại bỏ lớp bụi bẩn, khói bụi ô nhiễm từ môi trường và cả lớp kem chống nắng, mỹ phẩm trang điểm… Vì vậy, cách trị mụn bọc không đầu tại nhà hữu ích là bạn nên chọn sản phẩm tẩy trang (nước tẩy trang, dầu tẩy trang…) dịu nhẹ, phù hợp với làn da nhạy cảm như da mụn viêm không nhân và tuyệt đối tránh loại tẩy trang chứa cồn hoặc bằng dầu trẻ em, dầu tự nhiên (như dầu dừa, dầu oliu, dầu hướng dương…) nhằm hạn chế bít tắc chân lông thêm.
• Rửa mặt: Sau khi tẩy trang thật sạch, bạn tiếp tục sử dụng sản phẩm sữa rửa mặt dành cho da dầu mụn nhẹ dịu, pH cân bằng… để làm sạch da một lần nữa (thực hiện 2 lần/ngày, mỗi sáng và tối). Điều này sẽ giúp cân bằng làm dịu nốt mụn viêm, mụn gom cồi nhanh và hạn chế mụn lây lan.
• Dưỡng ẩm: Dưỡng ẩm là một bước quan trọng trong quy trình chăm sóc cho da mụn sưng không nhân vì có công dụng kiểm soát dầu nhờn, cung cấp độ ẩm và giảm hình thành thâm sạm. Cần lưu ý rằng sản phẩm dưỡng ẩm phải “non-comedogenic” (không tạo nhân mụn), không chứa dầu (oil-free) và không gây bít tắc lỗ chân lông nhằm giúp da thông thoáng, hạn chế viêm nhiễm.
• Chống nắng bảo vệ da: Nhằm tránh da bị tổn thương dưới tác động của ánh nắng mặt trời, bạn đừng quên thoa kem chống nắng mỗi buổi sáng. Tuy nhiên, để không xảy ra tình trạng bít tắc lỗ chân lông khiến mụn viêm không nhân càng sưng tấy và căng đỏ hơn, bạn cần chọn loại kem chống nắng cho da dầu mụn, trên thành phần có ghi chữ “Oil free” (không dầu) hoặc “No sebum” (không gây nhờn) và chỉ số SPF 30+ trở lên.
• Xịt khoáng cấp ẩm cho da: Thêm một bước cấp ẩm cho da mụn tức thì song song thoa kem dưỡng là xịt khoáng. Bạn hãy chọn loại sản phẩm có đầu xịt phun sương rộng giúp phủ khoáng chất lên da dễ dàng và chứa thành phần thiên nhiên, được chứng nhận an toàn để không gây kích ứng.

6. Mách bạn cách ngăn ngừa mụn bọc sưng không đầu

Ngay hôm nay, bạn có thể chủ động bảo vệ sức khỏe làn da, phòng ngừa mụn bọc bằng cách:

• Loại bỏ thói quen xấu: Bạn hãy ngừng sờ tay lên da mặt, nốt mụn, chống cằm hay sử dụng cách nặn mụn bọc không đầu bằng tay không hay cây nặn mụn inox. Vì tay là nơi tiếp xúc trực tiếp với vật dụng – tiềm ẩn nhiều vi khuẩn khiến da nổi mụn, mấy thẩm mỹ. 
• Không dùng các loại dược mỹ phẩm không rõ nguồn gốc: Khi bị mụn, các bệnh nhân luôn mang tâm lý mong muốn trị hết mụn càng nhanh càng tốt nên dễ “sa vào” bẫy quảng cáo sản phẩm không rõ nguồn gốc, kem trộn trị mụn sau 7 ngày… Lúc này, bạn phải thật tỉnh táo để hiểu rằng trị mụn là cả một quá trình, không nên dùng các sản phẩm trôi nổi để rồi “tiền mất tật mang” bạn nhé!
• Chăm sóc da tại nhà đúng quy trình: Chăm sóc da đúng cách góp phần quyết định 50% hiệu quả điều trị mụn. Hãy luôn duy trì các bước skincare cho da mụn để có hiệu quả khắc phục tình trạng mụn bọc không viêm nhanh chóng và ngăn ngừa mụn tái phát.
• Luôn duy trì lối sống lành mạnh: Dù có đang bị mụn hay không thì một lối sống lành mạnh sẽ vô cùng tốt cho sức khỏe. Khi trị mụn, thói quen ăn uống khoa học, ngủ nghỉ hợp lý, sinh hoạt điều độ, vệ sinh cá nhân sạch sẽ giúp ích rất nhiều đến hiệu quả điều trị và duy trì để ngăn ngừa mụn tái phát.
• Giữ vệ sinh các đồ vật tiếp xúc với da: Bạn đừng quên vệ sinh gối, chăn nệm, khẩu trang… định kỳ thường xuyên giúp hạn chế vi khuẩn từ đồ dùng cá nhân xâm nhập lên da mặt khiến mụn diễn tiến nặng hơn. 

Lời khuyên: Để trị mụn sưng không nhân an toàn và hiệu quả, đồng thời tránh được các biến chứng như sẹo xấu do điều trị sai cách, chúng tôi khuyên bạn nên điều trị mụn càng sớm càng tốt. Chọn Phòng khám trị mụn uy tín, có Bác sĩ Da liễu khám và điều trị, tuân thủ theo phác đồ từ Bác sĩ nhằm rút ngắn thời gian, tiết kiệm chi phí. 

7. Câu hỏi thường gặp

7.1. Có nên nặn mụn bọc không đầu không?

Mụn không nhân mang đặc thù là nhân mụn viêm nhiễm nằm ẩn sâu dưới lỗ chân lông khiến chúng ta không thấy được đầu mụn và nhân mụn. Vì vậy, tuyệt đối không được nặn vì rất dễ gây nhiễm trùng, làm vỡ nốt mụn khiến dịch tiết ra lây lan sang vùng da khác và dễ để lại sẹo xấu trên da.

7.2. Mụn bọc không đầu có tự xẹp không?

Mụn sưng không nhân không thể tự xẹp theo thời gian nếu không sớm can thiệp phù hợp. Nghiêm trọng hơn, khi áp dụng biện pháp xử trí sai cách thì có thể khiến mụn bị chai sần, khó điều trị dứt điểm.

7.3. Bị mụn bọc không nhân khi nào nên gặp bác sĩ?

Tốt nhất, bạn nên đặt lịch hẹn gặp bác sĩ khi mụn bọc không nhân bắt đầu xuất hiện nhiều, có dấu hiệu lan rộng hơn (sau khi áp dụng những cách xử lý mụn bọc không đầu tại nhà) để được điều trị sớm, hạn chế để lại thâm sẹo.

7.4. Có nên tự mua thuốc trị mụn về sử dụng không?

Hầu hết các loại thuốc thoa, thuốc uống trị mụn đều phải được kê toa, có chỉ định bác sĩ nhằm đảm bảo an toàn tối đa cũng như tránh làm mụn phát triển nặng hơn, khó khăn trong việc điều trị sau này. Vậy nên, bạn không nên tự ý mua sản phẩm khi chưa có sự chỉ định của bác sĩ nhé!

Đến đây, mong rằng bạn đã hiểu rõ hơn về tình trạng mụn bọc không đầu và tìm được hướng giải quyết tốt nhất cho bản thân. Qua đó, bạn khắc phục những khuyết điểm trên da thuận lợi và lấy lại tự tin.